Chuẩn bị cho con vào lớp 1: Cha mẹ hãy “cùng con cất cánh tương lai”
Khi con đến tuổi đi học, nhiều bậc phụ huynh quan tâm lo lắng: Cần phải chuẩn bị cho con những gì? Làm thế nào để con khỏi bỡ ngỡ khi bước vào lớp 1? Những kỹ năng trẻ em cần có trước khi bước vào lớp 1?
Hiểu được những băn khoăn đó, Hệ thống giáo dục Bình Minh đã tổ chức hội thảo “Chuẩn bị hành trang cho con trước khi vào lớp 1” với tất cả các bậc phụ huynh quan tâm. Đây là hoạt động thường niên của Hệ thống giáo dục Bình Minh.
Sau buổi hội thảo, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với Nhà giáo Đinh Hồng Nga – Chuyên gia tâm lý học, phụ trách Phòng tham vấn tâm lý học đường của Hệ thống giáo dục Bình Minh – về vấn đề này.
Phóng viên (PV): Xin chào cô Đinh Hồng Nga.
Được biết cô là chuyên gia tâm lý của Hệ thống giáo dục Bình Minh. Xin cô giúp các bậc cha mẹ được biết rõ hơn về 1 số vấn đề cần chuẩn bị cho con trước khi vào lớp 1?
Nhà giáo Đinh Hồng Nga (NGĐHN): Vấn đề bạn hỏi cũng là mối quan tâm của rất nhiều phụ huynh, đặc biệt là phụ huynh có con chuẩn bị vào lớp 1. Khi gia đình có em bé sắp vào học lớp 1, không chỉ trẻ mà ngay cả các bậc phụ huynh cũng phải chuẩn bị tâm thế cho bản thân mình, bởi đặc thù hoạt động của trường mầm non và tiểu học rất khác nhau.
PV: Xin cô cho biết cụ thể sự khác nhau đó?
NG ĐHN: Chúng ta đều biết, ở trường mầm non, hoạt động chủ đạo là chơi, trẻ được tự do nô đùa, tuỳ ý tưởng tưởng. Trên lớp, mặc dù trẻ có vụng về, cắt sai, vẽ sai, làm không đúng vẫn không bị trách phạt. Ở nhà, trẻ được chiều chuộng, làm nũng, rất cần được khen hơn nhiều là trách phạt. Nói chung khi ở trường mầm non, trẻ được thoải mái, không bị gò theo khuôn mẫu.
Còn khi trẻ đã đi học lớp 1 thì hoạt động chủ đạo là học tập, phải tuân theo giờ giấc, tiết học, không được nói chuyện đùa nghịch tự do. Khi viết phải đúng mẫu, thẳng hàng. Trẻ em cũng sẽ được thầy cô và bố mẹ kiểm tra vở thường xuyên. Nhiều em cảm thấy bị nhiều yêu cầu “ con phải…” rất ràng buộc.
PV: Vậy theo cô, phụ huynh cần có những ứng xử thế nào để giúp con quen dần với nếp sinh hoạt mới ở Tiểu học?
NG ĐHN: Cả con và bố mẹ đều có những băn khoăn: con thì bỡ ngỡ khi bị thay đổi hoạt động chủ đạo (từ chơi sang học), còn bố mẹ thì bối rối trước những thay đổi tâm lý của con. Lúc này, chính các bậc phụ huynh cũng cần phải chuẩn bị tâm lý để hiểu con hơn, giúp con thích ứng với nhiều mối quan hệ mới, hoà nhập với môi trường của Tiểu học.
Bố mẹ cần biết: Với con, thương yêu thôi chưa đủ, cần có phương pháp thích hợp. Cụ thể ở giai đoạn này, chỉ cần trẻ thích đi học đã là thành công lớn. Thích đi học quan trọng hơn kết quả học.
PV; Theo cô, trẻ cần thích ứng với nhiều mối quan hệ mới. Đó là những mối quan hệ như thế nào?
NG ĐHN: Giai đoạn đầu, cả bố mẹ và con cùng phải dần thích ứng với các mối quan hệ mới, và từ các mối quan hệ đó, con đã bước ra với thế giới bên ngoài. Cụ thể các mối quan hệ đan xen: Con với bố mẹ, với ông bà và áp lực thành tích; Con với các bạn; Bố mẹ với các bạn mới của con; Giữa các bố mẹ trong lớp của con. Giữa các mối quan hệ mới này, bố mẹ phải xử lý sao cho hài hòa, đồng thời giúp con thích nghi dần với các mối quan hệ đó, để có những ứng xử tốt đẹp.
PV: Theo cô, giai đoạn bắt đầu vào lớp 1, trẻ cần có những kỹ năng cơ bản gì?
NG ĐHN: Giai đoạn này, việc học chữ hãy xếp sau, ưu tiên cho các kỹ năng sống cần thiết. Đó là các kỹ năng tự phục vụ bản thân như: Biết sử dụng bồn cầu, biết kiểm đếm đồ dùng cá nhân và báo lại với cha mẹ, thầy cô; biết nói với người lớn khi muốn đề nghị giúp đỡ; tập khả năng ngồi yên lắng nghe; biết giơ tay khi muốn nói; dám trao đổi với thầy cô và các bạn trong các hoạt động ở trường; biết cách chơi với bạn, hoà đồng.
PV: Vậy theo cô, phụ huynh cần làm gì để giải tỏa lo lắng băn khoăn trước những vấn đề trên?
NG ĐHN: Đối với các phụ huynh, nếu muốn con tự đưa ra được những quyết định đúng đắn trong giai đoạn bước ngoặt quan trọng của cuộc đời thì bố mẹ nên để con tự quyết định từ những việc nhỏ nhất, miễn sao không vi phạm 3 điều sau: Không ảnh hưởng đến tính mạng; không ảnh hưởng đến đạo đức; không ảnh hưởng tiêu cực đến những người xung quanh.
PV: Trước khi con vào lớp 1, việc chọn trường cho con cũng khiến nhiều bố mẹ lo lắng băn khoăn. Cô có lời khuyên gì với các bậc cha mẹ khi giúp họ chọn trường Tiểu học cho con?
NG ĐHN: Theo tôi, các bố mẹ khi chọn trường Tiểu học cho con bắt đầu từ lớp 1 nên lưu ý các tiêu chí sau: Thứ nhất, trường học đảm bảo kiến thức phổ thông. Thứ hai, trường gần nhà hoặc có ô tô đưa đón. Thứ ba, trường sạch sẽ thân thiện, là nơi con được yêu thương tôn trọng, an toàn. Thứ tư, mức đóng góp phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình và đặc biệt nơi đó có môi trường để giúp con bộc lộ tài năng.
PV: Cô có thể đưa ra mấy từ khóa có thể coi là cẩm nang giúp các ông bố bà mẹ cùng con cất cánh tương lai.
NG ĐHN: Trước hết là tình yêu thương. Bố mẹ nên luôn lắng nghe con bằng mắt, bằng tai, bằng cơ thể, bằng toàn bộ tâm trí.
Hai là thời gian: Mỗi ngày hãy dành ra ít nhất 15 phút trọn vẹn bên con, chú ý phương châm chất lượng hơn số lượng.
Ba là lời động viên: Thay lời áp đặt ra lệnh bằng lời chỉ dẫn khuyến khích. Đặc biệt không so sánh con với các trẻ khác. Đừng bao giờ nói với con câu “con nhà người ta…”.
Ngoài ra, trẻ rất cần sự ổn định của gia đình, không xáo trộn các mối quan hệ của người lớn. Bố mẹ hãy vì trẻ mà dẹp bớt cái “tôi”, không cãi nhau trước mặt con trẻ, để trẻ có một mái ấm trọn vẹn yêu thương. Hãy luôn nở nụ cười với con, và đừng tiếc những cái ôm dành cho con mỗi ngày.
PV: Ở Hệ thống giáo dục Bình Minh, các thầy cô đã có những việc làm cụ thể gì để giúp phụ huynh đồng hành cùng con vào lớp 1?
NG ĐHN: Chúng tôi có những Câu lạc bộ Tiền tiểu học, ở đó các bé sắp vào lớp 1 được trang bị những kỹ năng cần có để sẵn sàng tâm thế bước vào lớp 1. Chúng tôi cũng sẵn sàng giúp đỡ tư vấn miễn phí nếu bố mẹ thấy có nhu cầu tìm hiểu về trường cũng như các vấn đề tâm lý khác đề giúp họ “cùng con cất cánh tương lai”.
PV: Cảm ơn cô về những tư vấn thiết thực, giúp cho các phụ huynh bớt băn khoăn lo lắng khi có con chuẩn bị vào lớp 1.
Xin chúc cô bước sang năm mới có 1 sức khoẻ dồi dào, tiếp tục chia sẻ và đồng hành cùng các bậc phụ huynh.
Thực hiện: Diễm Nguyệt
